Γαβριήλ Τομπαλίδης: "Πιο πιθανοί οι εξωγήινοι στο Λυκαβηττό..."

(συνέντευξη στο Νίκο Δημ. Νικολαΐδη)

Αγαπητέ μου Γαβριήλ,

Προσωπικά σε θεωρώ, πέρα από έναν καταξιωμένο δημιουργό και έναν καλλιτέχνη της ζωής, που αντικρίζει τα πράγματα από μία ευαίσθητη, ποιοτική και συνάμα σαρκαστική πλευρά, με διάθεση αμφισβήτησης αλλά και αποδοχής του διαφορετικού. Φαντάσου ότι σκιαγραφείς εσύ ο ίδιος τον εαυτό σου. Πως θα μας σε περιέγραφες?

Δύσκολη ερώτηση. Το σίγουρο είναι ότι είμαι πολύ αυτό-σαρκαστικός. Δεν ξέρω πως προέκυψε αυτό, αλλά ήμουν από τότε που με θυμάμαι. Δεν μου αρέσει να γίνομαι σαρκαστικός με ανθρώπους και καταστάσεις εκτός αν πράγματι χρειάζεται, γιατί είναι κάτι που μπορεί να πληγώσει πολύ τον άλλο. Πέρα από αυτό, θα έλεγα ότι μάλλον είμαι λιγάκι βαρετός αλλά με καλή αίσθηση του χιούμορ. Επίσης, μπορεί να κάθομαι σε ένα χώρο με κόμικς πέρα απ’ όσο είναι ανθρωπίνως δυνατόν. Σου είπα, δύσκολη ερώτηση.

Πως προέκυψε το ενδιαφέρον σου για τα κόμικς ? Πήγαινε πίσω στο χρόνο όσο χρειάζεται...

Τι εννοείς με το «όσο χρειάζεται»; Είμαι πιο μικρός και από τον Κωνσταντάρα όταν έπαιζε τον πενηντάρη. Έμαθα ανάγνωση πριν πάω στο σχολείο για να μπορέσω να διαβάζω Ποπάυ. Τι άλλο να σου πω από εκεί και πέρα; Αυτό τα εξηγεί όλα. Τα πρώτα κόμικς που θυμάμαι είναι το Μίκυ Μάους, το Ζαγκόρ και το Ποπάυ. Α, είχε πέσει στα χέρια μου και ένα «Υπεράνθρωπα» που όντας, νομίζω, πέντε ετών, νόμιζα ότι ο Σούπερμαν φορά κάποια κάλτσα που κρέμεται. Βέβαια από εκεί μου έμεινε και η αγάπη για τον Wayne Boring.

Μίλησέ μας για τις ζωγραφικές σου σπουδές. Αλήθεια από ποιον ζωγράφο επηρεάστηκες περισσότερο ?

Οι ακαδημαϊκές σπουδές μου έγιναν στο Μιλάνο, στην Brera. Εκεί σίγουρα ήρθα πολύ πιο κοντά σε έναν σύγχρονο τρόπο σκέψης γύρω από την τέχνη, τόσο μέσα στη σχολή αλλά και στην ίδια την πόλη, καθώς οι εκθέσεις ήταν πολλές και αρκετές από αυτές εξαιρετικές. Σαν τρόπο σκέψης θα έλεγα ότι με επηρέασε πάρα πολύ ο Γιόζεφ Μπόις. Από εκεί και πέρα, πολλοί καλλιτέχνες έχουν στοιχεία που έστω και ασυναίσθητα σε επηρεάζουν.

 Κάνε μας μία σύγκριση μεταξύ Ιταλίας και Ελλάδας, όσον αφορά στα κόμικς.

Κοίταξε, η ιταλική αγορά είναι πελώρια. Τόσο όσον αφορά στις ξένες εκδόσεις όσο και στις ντόπιες παραγωγές, κάτι απολύτως φυσιολογικό αφού για δεκαετίες δημιουργούσαν ένα πιστό αναγνωστικό κοινό με την αγάπη για τα κόμικς να περνά από γενιά σε γενιά. Εδώ δυστυχώς δεν έχει συμβεί αυτό και φοβάμαι πως αυτό θα γίνει ακόμα περισσότερο ορατό στο μέλλον.

Από όσους καλλιτέχνες γνώρισες ποιος σε εντυπωσίασε περισσότερο και γιατί ?

Είναι πολλοί, αλλά αν έπρεπε να διαλέξω έναν θα έλεγα ο Milo Manara. Πέρα από το γεγονός πως πρόκειται για έναν από τους σημαντικότερους Ευρωπαίους δημιουργούς, είναι επίσης και ένας προσιτός, ευγενέστατος άνθρωπος με τρομερές γνώσεις γύρω από την ιστορία της τέχνης. Επίσης σε επίπεδο τεχνικής ο Guido Crepax. Όταν τον γνώρισα είχε ήδη σοβαρά προβλήματα υγείας αλλά δεν είχε χάσει καθόλου το χιούμορ του. Και αυτός επίσης ευγενέστατος και κομψότατος. Τα πρωτότυπα σχέδια του, παρόλο που ήταν λεπτοδουλεμένα και με πολλές λεπτομέρειες δεν είχαν την παραμικρή διόρθωση.

Αν δεν είχες γεννηθεί στην Ελλάδα, ποια χώρα θα επέλεγες ?

Επαγγελματικά, σίγουρα θα έπρεπε να είχα παραμείνει στην Ιταλία απ’ όπου ακόμα ως φοιτητής είχα αρχίσει να δημιουργώ ένα καλό όνομα ως ζωγράφος. Η αλήθεια είναι όμως πως αγαπώ πάρα πολύ την Ελλάδα και όσες φορές μου παρουσιάστηκε η ευκαιρία να γίνω μόνιμος κάτοικος μιας άλλης χώρας, ούτε που το σκέφτηκα και για να σου πω την αλήθεια, δεν το έχω μετανιώσει.

Είσαι αισιόδοξος για το αύριο ή νοσταλγός του χτες ?

Αν δεν είμαστε αισιόδοξοι γενικότερα στη ζωή μας, δεν πρόκειται να τα βγάλουμε πέρα, ειδικά με τις τόσες δυσκολίες που αντιμετωπίζουμε σχεδόν όλοι μας στην καθημερινότητα μας. Το χτες σίγουρα περικλείει πράγματα που αγαπήσαμε, συναισθήματα πρωτόγνωρα, είναι δύσκολο να μην το νοσταλγείς αλλά πρέπει και να υπάρχει και ένα όριο για να καταφέρεις να ζήσεις το παρόν.

Μια ταινία του σινεμά που σε σημάδεψε περισσότερο ?

Παλεύω να διαλέξω ανάμεσα στο Young Frankenstein του Brooks και το Blade Runner του Scott.  Ε, ας βάλουμε δύο, δε χάλασε και ο κόσμος.

Ποιο είναι το αγαπημένο σου βιβλίο ?

 Ο Λύκος της Στέππας του Έσσε.

 Ο χαρακτήρας του "Μάκη Ροδίτη" σου ταιριάζει στην ψυχοσύνθεση ή όχι ?

Κοίταξε, εγώ κυρίως αριστερό εξτρέμ έπαιζα, οπότε… Εντάξει, σοβαρά τώρα, μου αρέσει που πρόκειται για έναν χαρακτήρα πράο που όμως δεν το βάζει κάτω μπροστά στις δυσκολίες και συνεχίζει να αγωνίζεται γι’ αυτά που πιστεύει.

Θα δεχόσουν να συμμετάσχεις σε μία καμπάνια προώθησης των κόμικς στα σχολεία. Αν ναι, θα ειδοποιήσω την υπουργό ;)

Μπορεί να δω εξωγήινους στον Λυκαβηττό, μπορεί να δω το Αιγάλεω (για σένα αυτό) να σηκώνει διηπειρωτικό, αλλά είμαι σίγουρος πως δε θα δω ποτέ το ελληνικό κράτος να ξεκινά καμπάνια προώθησης για τα comics.

Από όλα τα κείμενα και τις άπειρες συνεντεύξεις, παρουσιάσεις και αφιερώματα που μας έχεις χαρίσει, ποιο θα ξεχώριζες ? 

Όταν αναλαμβάνω να πάρω κάποια συνέντευξη ή να ετοιμάσω ένα άρθρο, προσπαθώ να το κάνω όσο καλύτερα μπορώ – είμαι και λίγο ψυχαναγκαστικός με αυτά – οπότε δεν ξέρω αν μπορώ να ξεχωρίσω κάποιο. Σίγουρα κάποια Warp που είχα γράψει για το Comicdom, ή η εισαγωγή για την ελληνική έκδοση του The King του Koslowski από τη Μικρός Ήρως.

Ευχαριστώ πάρα πολύ για το χρόνο σου και την υπέροχη φώτο που επέλεξες να μας στείλεις.

Εγώ σε ευχαριστώ φίλε Νίκο.